Καρκίνος του στομάχου είναι κυρίως το αδενοκαρκίνωμα (95%), δηλαδή αυτό που προέρχεται από τον βλεννογόνο (το εσωτερικό περίβλημα) – υπάρχουν βέβαια και άλλες μορφές λιγότερο συχνές.
Είναι ο τέταρτος πιο συχνός καρκίνος
1.Πνεύμοναςζ
2.Μαστός
4.Πνεύμονας
Δυστυχώς συχνά η διάγνωση είναι καθυστερημένη, δηλαδή σε πολύ προχωρημένο στάδιο, όταν όμως γίνει έγκαιρα, η θεραπεία είναι χειρουργική.
Παράγοντες κινδύνου
- Κάπνισμα, (πιθανά και αλκοόλ ή ο συνδυασμός τους)
- Πιο συχνό στους άντρες (πιθανά και λόγω των παραπάνω)
- Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (ένα βακτήριο που αν το εντοπίσουμε στην γαστροσκόπηση το εκκριζώνουμε με ειδική θεραπεία-αντιβίωση).
- Κληρονομικότητα (στο 10% των περιπτώσεων).
- Παχυσαρκία
- Προηγούμενη γαστρεκτομή για έλκος
- Αλατισμένες τροφές – κονσέρβες- συντηριτικά – καπνιστά/παστά
Προστατευτικοί παράγοντες
- Λαχανικά
- Εσπεριδοειδή
- Αντιοξειδωτικές τροφές και βιταμίνες (Α,C)
- Πρασινό τσάι
Ταξινόμηση – είδη
Ανάλογα τον ιστολογικό τύπο (είδος των κυττάρων που εξαλλάσσονται)
- αδενοκαρκίνωμα
- εκ πλακωδών κυττάρων
- GIST
- λέμφωμα
- νευροενδοκρινές
Εντερικού ή διηθητικού τύπου κατα Lauren
Ανάλογα τον βαθμό μεταπλασίας
Ανάλογα το στάδιο της νόσου (I-IV)
Συμπτώματα
Στα πρώτα στάδια δεν υπάρχουν συμπτώματα ή οι ασθενείς δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία, διότι είναι άτυπα και μοιάζουν με τις καθημερινές/φυσιολογικές ενοχλήσεις.
- Άτυπα δυσπεπτικά ενοχλήματα και εύκολος κορεσμός
- Άτυπος – διάχυτος κοιλιακός πόνος
- Ανορεξία
- Απώλεια βάρους
- Αναιμία (μικρή, αλλά χρόνια απώλεια αίματος)
- Δυσφαγία
- Έμετοι
- Ψηλαφητή μάζα
- Σοβαρή απώλεια αίματος με εμετό ή με τις κενώσεις
Διάγνωση
Η υποψία προκύπτει από την κλινική εξέταση και το ιστορικό
Κατόπιν:
- Εργαστηριακός έλεγχος (γενική αίματος, βιοχημικός έλεγχος, καρκινικοί δείκτες)
- Οισοφαγογαστροσκόπηση με λήψη βιοψιών
- Ακτινογραφία θώρακος
- Αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας
- Αξονική τομογραφία θώρακος
Και ανάλογα τα ευρήματα μπορεί να χρειαστούν:
- Ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα (EUS)
- PET scan
- Διαγνωστική λαπαροσκόπηση
Θεραπεία
Η μόνη θεραπεία με σκοπό την ίαση, είναι η χειρουργική αφαίρεση του στομάχου (με τον όγκο) σε υγειή όρια, ώστε να μην μείνει πίσω καθόλου νόσος.
Για να μπορέσει να γίνει η ολική αφαίρεση θα πρέπει να μην υπάρχουν μεταστάσεις ή σοβαρές τοπικές επεκτάσεις.
Συνίσταται η αφαίρεση να γίνεται με 6 εκατοστά μακροσκοπικά όρια εκτομής, για το εντερικού τύπου αδενοκαρκίνωμα στομάχου και 8-10 εκατοστά, για το διάχυτου τύπου αδενοκαρκίνωμα στομάχου.
Ολική γαστρεκτομή και ριζικός λεμφαδενικός καθαρισμός
Σκοπός είναι να επιτύχουμε Ro εκτομή, δηλαδή καθαρά όρια.
Αφού αφαιρεθεί το στομάχι, και ανάλογα το στάδιο και τον σημείο του όγκου οι ανάλογοι λεμφαδένες, γίνεται η αποκατάσταση, δηλαδή στο σημείο που υπήρχε το στομάχι τοποθετείται το λεπτό έντερο που ράβεται (αναστομώνεται) με τον οισοφάγο ώστε να αποκατασταθεί η συνέχεια του πεπτικού συστήματος και η δυνατότητα διατροφής από το στόμα.
Οι επεμβάσεις αυτές μπορούν τεχνικά να γίνουν με διάφορους τρόπους, με πιο διαδεδομένη την ολική αφαίρεση του στομάχου και την αποκατάσταση κατα Υ.
Οι χειρουργικές επεμβάσεις μπορούν να γίνουν με ανοικτό, λαπαροσκοπικό ή ρομποτικό τρόπο και απαιτούν μια σχετική προετοιμασία και κάποιες μέρες νοσηλεία.
Η διατροφή γίνεται στην αρχή με ειδική δίαιτα (υγρά-πολτώδη) και κατόπιν, με ειδικές οδηγίες, μπορεί να είναι ακόμα και εντελώς ελέυθερη, παρά την έλλειψη στομάχου.
Απαιτούνται βέβαια κάποιες προσαρμογές.
Συχνά απαιτείται ειδική διατροφή για αρκετές μέρες πριν το χειρουργείο (παρεντερική διατροφή)
Προεγχειρητική χημειοθεραπεία (neoadjuvant)
Η προεγχειρητική χημειοθεραπεία χορηγείται με σκοπό την μείωση της νόσου (“downstaging”), ώστε να μπορέσει ο ασθενής να υποβληθεί στη συνέχεια στο ριζικό χειρουργείο.
Μετεγχειρητική χημειοθεραπεία (επικουρική- adjuvant)
Η μετεγχειρητική χημειοθεραπεία βελτιώνει την επιβίωση των ασθενών με καρκίνο του στομάχου, μόνον εφόσον έχει επιτευχθεί πλήρης εκτομή του όγκου (R0).
Συχνά συνδυάζονται περισσότεροι χημειοθεραπευτικοί παραγόντες για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.