Γαστρικό bypass

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας παγκοσμίως, με συνεχώς αυξανόμενη επίπτωση. Πέρα από τις αισθητικές και ψυχολογικές συνέπειες, σχετίζεται με πλήθος νοσημάτων όπως

• ο διαβήτης τύπου 2,
• η υπέρταση,
• τα καρδιαγγειακά νοσήματα
• και η υπνική άπνοια.

Όταν η συντηρητική απώλεια βάρους (δίαιτα, άσκηση, φαρμακευτική αγωγή) δεν αποδίδει, η βαριατρική χειρουργική μπορεί να προσφέρει ουσιαστική και μονιμη λύση. Μία από τις πιο διαδεδομένες και αποτελεσματικές επεμβάσεις είναι το γαστρικό bypass (gastric bypass).

Τι είναι το γαστρικό bypass;

Η γαστρική παράκαμψη, ή γαστρικό bypass, είναι μία ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική η οποία συνδυάζει δύο μηχανισμούς:

• τη μείωση της χωρητικότητας του στομάχου
• και τη μερική παράκαμψη του λεπτού εντέρου.

Η επέμβαση περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός μικρού «γαστρικού σάκου» στο άνω μέρος του στομάχου, ο οποίος συνδέεται απευθείας με το λεπτό έντερο. Έτσι, παρακάμπτεται μεγάλο μέρος του στομάχου και το αρχικό τμήμα του λεπτού εντέρου (δωδεκαδάκτυλο και εγγύς νήστιδα) – περίπου 2 μετρα.

Ο ασθενής πλέον μπορεί να καταναλώσει πολύ μικρότερες ποσότητες τροφής, ενώ η απορρόφηση των θερμίδων και των θρεπτικών συστατικών μειώνεται κατα 2 μετρα. Η συνδυαστική αυτή δράση οδηγεί σε σημαντική και ταχεία απώλεια βάρους και πληρη θεραπεια ή βελτίωση ολων των παθήσων του μεταβολικού συνδρόμου (διαβήτη, υπερταση κλπ).

Ποια είναι τα οφέλη της επέμβασης;

Η γαστρική παράκαμψη έχει εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας τόσο στη μείωση του βάρους όσο και στη βελτίωση συνοδών νοσημάτων. Οι περισσότεροι ασθενείς χάνουν το 60-80% του περιττού βάρους τους μέσα στον πρώτο χρόνο. Παράλληλα, παρατηρείται βελτίωση ή και πλήρης ύφεση σε:

• Διαβήτη τύπου 2
• Αρτηριακή υπέρταση
• Υπερλιπιδαιμία
• Αποφρακτική υπνική άπνοια
• Πόνο στα γόνατα, ισχία και μέση
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)

Επιπλέον, καταγράφεται σημαντική βελτίωση στην ψυχολογία, την κινητικότητα και την ποιότητα ζωής των ασθενών.

Γαστρικό bypass: Υποψήφιοι

Η επέμβαση ενδείκνυται σε άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος ≥ 35 kg/m²

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο ασθενής να έχει δοκιμάσει άλλες μεθόδους απώλειας βάρους χωρίς επιτυχία και να μην έχει καποια αντένδειξη για χειρουργείο.

Η επιλογή της γαστρικής παράκαμψης ως τεχνική γίνεται σε συνεννόηση με τον εξειδικευμένο χειρουργό, ανάλογα με την ηλικία, το ιστορικό, τις διατροφικές συνήθειες και τις συννοσηρότητες του ασθενούς.

Μπορεί να επιλεχθεί άλλου είδους επέμβαση (πχ γαστρικο μανίκι, sleeve) ή αλλου είδους θεραπείες (ενδοσκοπικες, φαρμακευτικες).

Πώς γίνεται η επέμβαση;

Η γαστρική παράκαμψη πραγματοποιείται στις περισσότερες περιπτώσεις λαπαροσκοπικά, μέσω μικρών τομών στην κοιλιά. Η τεχνική αυτή είναι ελάχιστα επεμβατική και προσφέρει ταχύτερη ανάρρωση και μικρότερο πόνο μετεγχειρητικά. Ο χειρουργός εισάγει ειδικά εργαλεία και μια κάμερα (λαπαροσκόπιο) που μεταφέρει την εικόνα σε οθόνη υψηλής ανάλυσης.

Το πρώτο βήμα της επέμβασης είναι η δημιουργία ενός μικρού γαστρικού θυλάκου στο άνω τμήμα του στομάχου. Αυτός ο νέος θύλακος έχει χωρητικότητα περίπου 30-50 ml και λειτουργεί ως το νέο, μικρότερο στομάχι. Ο υπόλοιπος στόμαχος παραμένει στη θέση του, αλλά δεν συμμετέχει πλέον ενεργά στη διαδικασία της πέψης.

Στη συνέχεια, ο χειρουργός ενώνει τον θύλακο με μία έλικα του λεπτού εντέρου, συνήθως παρακάμπτοντας περίπου 100-150 εκατοστά από το αρχικό του τμήμα (δωδεκαδάκτυλο και εγγύς νήστιδα). Έτσι, η τροφή μετακινείται κατευθείαν από τον μικρό θύλακο στο πιο απομακρυσμένο έντερο, περιορίζοντας τόσο την ποσότητα που μπορεί να καταναλωθεί όσο και την απορρόφηση θερμίδων και θρεπτικών συστατικών.

Η συνολική διάρκεια της επέμβασης κυμαίνεται από 1,5 έως 2 ώρες, ενώ η παραμονή στο νοσοκομείο διαρκεί συνήθως 1-2-3 ημέρες. Οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες σε διάστημα 1-3 εβδομάδων, ανάλογα με την ανάρρωση και τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού.

Πιθανές επιπλοκές και μετεγχειρητική παρακολούθηση

Όπως κάθε χειρουργική πράξη, έτσι και το γαστρικό bypass ενδέχεται να συνοδεύεται από επιπλοκές, αν και σπάνιες. Οι πιο συχνές περιλαμβάνουν:

• Αιμορραγία ή μόλυνση στο χειρουργικό πεδίο
• Διαρροή από τις αναστομώσεις (διαφυγή/ρήξη)
• Έλκη στο σημείο ένωσης στομάχου-εντέρου
• Σύνδρομο dumping (ναυτία, ζάλη, ταχυκαρδία μετά από κατανάλωση γλυκών)
• Έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων (π.χ. Β12, σίδηρος, ασβέστιο)

Γι’ αυτόν τον λόγο απαιτείται τακτική παρακολούθηση και εργαστηριακοί έλεγχοι, καθώς και λήψη πολυβιταμινών και συμπληρωμάτων διατροφής εφ’ όρου ζωής. Ο διαιτολόγος παίζει καθοριστικό ρόλο στην καθοδήγηση του ασθενούς όσον αφορά τις σωστές διατροφικές συνήθειες, τη σταδιακή επανένταξη των τροφών και την αποφυγή επιπλοκών.

Ζωή μετά το γαστρικό bypass

Μετά την επέμβαση, η καθημερινότητα αλλάζει σημαντικά, και αυτό απαιτεί δέσμευση από την πλευρά του ασθενούς. Η διατροφή επαναδιαμορφώνεται σε στάδια:

• Αρχικά δίνονται υγρές τροφές (νερό, ζωμός, γάλα, αραιές σούπες)
• Σταδιακά εισάγονται πολτοποιημένες και μαλακές τροφές
• Σε διάστημα 3-4 εβδομάδων εισάγονται στερεές τροφές, με έμφαση στις πρωτεΐνες

Η τακτική φυσική δραστηριότητα είναι κρίσιμη για τη διατήρηση του βάρους και την αποτροπή της μυϊκής απώλειας. Επιπλέον, ο ασθενής πρέπει να αποφεύγει:

• Την κατανάλωση σακχάρων και λιπαρών
• Την υπερβολική ποσότητα φαγητού σε ένα γεύμα
• Το αλκοόλ και το κάπνισμα

Η μακροχρόνια επιτυχία της γαστρικής παράκαμψης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη συμμόρφωση του ασθενούς στις ιατρικές και διατροφικές οδηγίες.

Η γαστρική παράκαμψη αποτελεί αποτελεσματική και ασφαλή λύση για τη χειρουργική αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας. Προσφέρει ουσιαστική απώλεια βάρους και σημαντική βελτίωση της υγείας, αρκεί να συνοδεύεται από σωστή παρακολούθηση και αλλαγή τρόπου ζωής. Δεν είναι μια «εύκολη λύση», αλλά ένα ισχυρό εργαλείο για όσους είναι αποφασισμένοι να ανακτήσουν την υγεία και την ποιότητα ζωής τους.

Ο Γενικός Χειρουργός Δρ. Δημήτριος Δαρδαμάνης έχει εξειδικευτεί σε όλες τις διαθέσιμες τεχνικές χειρουργικής του γαστρικού bypass, και μπορεί να αντιμετωπίσει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα κάθε πιθανό περιστατικό. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του και να κλείσετε το ραντεβού σας.